آکادمی و موسسه علمی پژوهشی ابن سینا

چکیده رساله دکتری باید نسخه کوتاه، مثبت و قدرتمند پروژه شما بوده و به موراد زیر بپردازد:

- سوال پژوهشی شما چیست؟
- در کدام سیستم آزمایشی فعالیت می کنید؟
- چه نتایجی به دست آمده است؟
- پاسخ شما به سوال طرح شده چیست؟

همانند متن اصلی رساله، اگرچه این سبک به صورت منطقی مطالعه می شود و این شیوه بهترین ترتیب برای ارائه مطالب است، اما معقول ترین روش برای نگارش نیست. سعی کنید با نگارش جملات کوتاه در مورد پروژه به ترتیب زیر برای چکیده خود طرح ریزی نمایید: (1) مواد و روش ها/تکنیک های آزمایشی؛ (2) نتایج؛ (3) مقدمه؛ (4) بحث. سپس این جملات را از نو چیدمان نمایید تا به ترتیب فوق به چهار سوال فوق پاسخ دهند.

برای برخی مقاطع نظیر برخی دکتراها، باید چند ماه قبل از انجام ارسال رساله و پیش از اتمام آن، ابتدا چکیده و عنوان را به دانشگاه محل تحصیل خود ارسال کنید. بررسی کنید که آیا این روش در دانشگاه شما مرسوم است یا خیر. نگارش چکیده بهترین راه برای تفکر در مورد محتوای رساله بوده و به شما نسخه ای دقیق در مورد اثر نهایی ارائه می دهد که این نیز در طرح ریزی های متعاقب کمک بسزایی به شما می کند.

نگارش عنوان

بعد از طرح ریزی برای چکیده قطعا به ایده های خوبی در مورد موضوع رساله خود دست یافته و می توانید عنوان خود را مشخص کنید. اگر برای شما تامل در مورد عنوان دشوار است، سعی کنید هدف خود را به شکل عنوان بازگویی نمایید. یک عنوان کوتاه و توصیفی بهترین عنوان است و در مورد محتوای رساله اطلاعات مفیدی در اختیار خواننده قرار می دهد. در بخشهای بعد به طرح ریزی و نگارش سایر بخش ها به چند مثال در مورد عناوین مناسب و نامناسب اشاره خواهد شد. 

به روز رسانی 1403

طرح ریزی و نگارش عنوان و چکیده رساله دکتری

رساله دکتری یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین مراحل تحصیلات عالی در رشته‌های مختلف به شمار می‌رود. این فرآیند شامل تحقیق عمیق و دقیق در یک حوزه خاص و ارائه نتایج آن به جامعه علمی است. در این مقاله، به بررسی مراحل طرح‌ریزی و نگارش عنوان و چکیده رساله دکتری خواهیم پرداخت و اهمیت این دو بخش را در موفقیت نهایی تحقیق مورد بررسی قرار خواهیم داد.

#### ۱. اهمیت عنوان رساله

عنوان رساله دکتری باید به‌طور دقیق و مختصر موضوع تحقیق را منعکس کند. یک عنوان خوب باید به گونه‌ای انتخاب شود که شامل کلیدواژه‌های اصلی، هدف تحقیق و جنبه‌های نوآورانه آن باشد. عنوان باید به گونه‌ای طراحی شود که بتواند نظر خواننده را جلب کند و آن‌ها را ترغیب به ادامه خواندن کند. در انتخاب عنوان، نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرد:

- **دقت و صراحت:** عنوان باید نشان‌دهندهٔ محتوای تحقیق باشد و از ابهام جلوگیری کند.
- **مجازات‌های پژوهشی:** شامل طیف وسیعی از جنبه‌های تحقیق مانند اهداف، فرضیات و نتایج پیش‌بینی‌شده باشد.
- **خلاقیت:** به عنوان یک مدخل برای جذب توجه، عنوان باید از لحاظ زبانی و ساختاری جذاب باشد.

#### ۲. مراحل طرح‌ریزی عنوان

طرح‌ریزی عنوان رساله دکتری فرآیندی است که نیاز به تفکر و بررسی دقیق دارد. این مراحل شامل:

- **شناسایی موضوع:** انتخاب یک موضوع جدید و مبتنی بر مشکلات یا نیازهای مطرح‌شده در حوزه تحقیقاتی مربوطه.
- **بررسی پیشینه:** مطالعهٔ مقالات و تحقیقات پیشین برای شناخت بیشتر از موضوع و شناسایی شکاف‌های تحقیقاتی.
- **توسعه خطوط کلی:** ایجاد خطوط کلی برای پروژهٔ تحقیق که می‌تواند به عنوان زمینه‌ای برای نوشتن عنوان کمک کند.
  
#### ۳. اهمیت چکیده رساله

چکیده یکی از بخش‌های کلیدی رساله دکتری است که به‌عنوان یک خلاصهٔ brief از کل تحقیق عمل می‌کند. این بخش نباید بیشتر از 250 الی 300 کلمه باشد و باید شامل نکات اصلی تحقیق، شامل موضوع، اهداف، روش‌ها، نتایج و استنتاج‌ها باشد. چکیده، اولین چیزی است که خوانندگان، به‌ویژه ارزیابان، از رساله می‌خوانند و بنابراین باید به‌صورت واضح و مختصر نوشته شود.

#### ۴. مراحل نگارش چکیده

برای نگارش چکیده‌ای موثر، مراحل زیر باید دنبال شود:

- **خلاصه‌سازی محتوای تحقیق:** با دقت محتوای تحقیق شامل اهداف، روش‌ها و نتایج را خلاصه کنید.
- **ساختار منطقی:** چکیده باید دارای ساختار منطقی باشد؛ به‌طوری که خواننده بتواند به‌راحتی از آن درک کند چه مواردی در رساله پوشش داده شده است.
- **ویرایش و بازبینی:** پس از نگارش اولیه، چکیده باید نهایی شود و نیاز به ویرایش و بازبینی داشته باشد تا اطمینان حاصل شود که هیچ نقطه یا نکته مهمی نادیده نمانده است.

#### ۵. تأثیر عنوان و چکیده بر موفقیت رساله

عنوان و چکیده به‌طور مستقیم بر موفقیت نهایی رساله تاثیرگذار هستند. عنوان مناسب و چکیده‌ای دقیق می‌تواند موجبات جلب توجه خوانندگان و ارزیابان را فراهم آورد و احتمال پذیرش یا انتشار تحقیق را افزایش دهد. در واقع، این دو بخش به نوعی نماینده کل محتوای رساله به‌شمار می‌روند و می‌توانند تأثیر قابل‌توجهی بر نظر نهایی کمیتهٔ پژوهش داشته باشند.

### نتیجه‌گیری

طرح‌ریزی و نگارش عنوان و چکیده رساله دکتری مقوله‌ای است که نیازمند دقت و تامل کافی است. انتخاب عنوان مناسب نه تنها موجب جذابیت تحقیق می‌شود بلکه می‌تواند زمینه‌ساز شناخت بهتر محتوای رساله از سوی دیگران باشد. از سوی دیگر، چکیده به‌عنوان نماینده محتوای اصل تحقیق، ضروری است تا به‌طرز شفاف و موجزی نتایج و یافته‌های تحقیق را ارائه دهد. بنابراین، توجه به جزئیات در هریک از این مراحل می‌تواند به موفقیت و تاثیرگذاری بیشتر رساله دکتری کمک شایانی کند.

در صورت داشتن هرگونه سوال در ارتباط با عنوان و چکیده رساله دکتری و یا سایر  مراحل انجام رساله دکتری با آکادمی ابن سینا در ارتباط باشید.